ابعاد مختلف فرایند BIM
با این دکمه‌ها می‌تونی این مطلب رو سریع به اشتراک بذاری!
✳️ مبحث BIM یک فرایند است؛ در راستای تکمیل این فرایند و بستری که تبادل حداکثری اطلاعات را به صورت دیجیتالی میسر سازد و همچنین افزودن اطلاعاتی فراتر از اطلاعات موجود در مدل سه بعدی که منجر به درک بهتر از پروژه می‌شوند، ابعاد دیگری نیز برای بیم تعریف شده است که به بررسی و تشریح آن‌ها می‌پردازیم:
مدل‌سازی اطلاعات ساخت، بر پایه‌ی یک پایگاه داده‌ی یکپارچه است که ذی‌نفعان پروژه از جمله معماران، مهندسان، سازندگان، تولیدکنندگان و صاحبان پروژه‌ها می‌توانند در جهت خواسته‌ها و نیازهای خود، اطلاعات را تولید و استخراج کنند. امکان و قابلیت تجسم مدل سه بعدی BIM، تیم‌های پروژه را قادر می‌سازد که اجزای ساخت را در سه بعد مشاهده، بررسی و به دقت در طول چرخه‌ی عمر پروژه، از مراحل اولیه تا تخریب، به‌ر‌وزرسانی کنند. همچنین امکان انطباق سیستم‌های مختلف ساختمانی فراهم می‌شود که سهم عمده‌ای در کشف و رفع برخورد و تداخل عناصر ساختمانی را پیش از اجرای پروژه دارد.
مدل‌سازی بعد چهارم BIM فرایندی برای ایجاد پیوند هوشمند مدل دیجیتال سه بعدی با اطلاعات مربوط به زمان و برنامه‌ی زمان‌بندی ساخت پروژه است که می‌تواند اطلاعات دقیق و مفیدی از مراحل ساخت را برای تیم‌های اجرایی پروژه فراهم کند و چالش‌های برنامه‌ریزی سنتی برای توالی فعالیت‌های ساخت را که ناشی از عدم تصویرسازی است مرتفع سازد. 4D بیم موجب کاهش تداخلات و پیچیدگی‌های اجرایی پروژههای می‌شود و روشی برای تصویرسازی، تجسم و مدیریت وضعیت پروژه و سایت اجرایی بر مبنای برنامه‌ی زمان‌بندی پروژه ارائه می‌دهد. این امر موجب کاهش خطرات و ریسک‌های اجرایی و همچنین کاهش بازه‌ی زمانی تحویل پروژه و صرفه‌جویی در منابع مالی می‌گردد
یکی از مهم‌ترین مسائل جاری یک پروژه‌ی اجرایی هزینه‌های مربوط به آن است. بُعد پنجم فرایند BIM تحلیل و برآورد هزینه‌ها را تسهیل می‌کند و این امکان را برای ذی‌نفعان پروژه فراهم می‌سازد که مراحل و فعالیت‌های طراحی و اجرایی را از لحاظ هزینه و بودجه‌ی لازم بررسی کنند. بنابراین متخصصان ساختوساز و تیم‌های پروژه، قادر خواهند بود پیش‌بینی دقیق‌تری در برآورد و محاسبه هزینه‌های مربوط به مسائل پروژه، مصالح، تجهیزات و نیروی کار داشته باشند. 5D بیم روشی سریع و دقیق برای استخراج و ارزیابی هزینه‌ها، سناریوها و تغییرات اجرایی فراهم می‌کند.
بعد ششم فرایند بیم، به پشتیبانی از فرایند مدیریت و نگهداری پروژههای اجرایی عمرانی و ساختمانی می‌پردازد و اغلب شامل داده‌ها و اطلاعاتی کاربردی و ضروی برای قطعات و عناصر ساختمانی مختلف است. از قبیل نام و مشخصات تولیدکننده، تاریخ نصب، شرایط نگهداری، جزئیات عملکرد آن برای کارایی بهینه، بازده انرژی، طول عمر، تاریخ انقضای آن و غیره است. دسترسی کاربران نهایی در زمان بهره‌برداری پروژه به این اطلاعات، امری ارزشمند خواهد بود؛ زیرا که تمامی اطلاعات مربوط به فرایند مدیریت و نگهداری امکانات و تسهیلات ساختمان، در پایگاه داده‌ی مدل اطلاعات ساختمان تجمیع شده است و به آسانی در زمان ضرورت، قابل مراجعه، دسترسی و استفاده است.
صرفه‌جویی در مصرف انرژی، مبحث پایداری محیطی و ساختمان‌های سبز، به رویکردی پر تقاضا در صنعت ساختوساز تبدیل شده است. همچنین در سال‌های اخیر، تعداد تلاش‌های علمی صورت گرفته در زمینه‌ی ارزیابی نقش فرایند BIM در زمینه‌ی ساختوساز پایدار، رشدی چشم‌گیر و تصاعدی داشته است. بعد هفتم فرایند مدل‌سازی اطلاعات، به تجزیه و تحلیل انرژی مدل‌های ساختمانی، برآورد مصرف انرژی در مراحل مختلف طراحی و ارائه‌ی راه‌حل‌های پایدار می‌پردازد. در طی مراحل مختلف چرخه‌ی حیات یک پروژه، 7D بیم پیش‌بینی دقیق نیازهای مصرف انرژی پروژه را تضمین می‌کند. شبیه‌سازی بعد هفتم بیم، صنعت ساختوساز را یک گام فراتر از رویکرد متعارفی که فقط بر هزینه‌های اولیه‌ی مربوط به یک پروژه متمرکز است پیش می‌برد. این شیوه کمک می‌کند تا پایداری محیطی و صرفه‌ی اقتصادی پروژه‌ها در طی مراحل مختلف حیات یک پروژه محقق گردد.
میزان حوادث صنعت ساختوساز که به آسیب‌ها و صدمات جانی در سایت و محل کار پروژه‌ی اجرایی مربوط می‌شوند بسیار بیشتر از صنایع دیگر است. از آنجا که وقوع بسیاری از این خطرات و حوادث، ناشی از ضعف‌ها در مراحل طراحی پروژه‌هاست، یکی از شیوه‌های مؤثر مقابله با این مسائل، پیشگیری از وقوع ریسک‌های احتمالی در مرحله‌ی طراحی و پیش از روند اجراست. فرایند بیم نقشی مؤثر در شناسایی و کاهش ریسک‌ها و همچنین جلوگیری از صدمات در صنعت ساختوساز ایفا می‌کند. بیم به شبیه‌سازی و بهینه‌سازی طرح‌های مربوط به مطالعات امکان‌سنجی، تحلیل ساخت‌پذیری و پایداری، کارایی عملیاتی و چیدمان سایت پروژه و همچنین مدیریت امکانات و تجهیزات کمک می‌کند. 8D بیم، فرایند طراحی را بهینه می‌سازد که بهترین نتایج با کم‌ترین میزان خطرات و ریسک‌ها در مرحله‌ی ساخت و بهره‌برداری از پروژه حاصل گردند. بنابراین متخصصان ساختوساز قادر خواهند بود به شناسایی خطرات و ریسک‌ها در مراحل مختلف طراحی پروژه‌ها بپردازند و با اقداماتی پیش‌گیرانه در رفع آن‌ها بکوشند.
🟠 منبع: کتاب BIM به زبان ساده
